Despopulazioa

COVIDen krisiak aldaketa sakonak ekarri ditu. Landa-turismoa, berrikuntzaren aldeko apustua eta landa-inguruneetatik telelana egiteko aukera handitu ditu. Horrek guztiak aukera berriak eskaintzen dizkie despopulazioak kaltetutako herriei eta proiektu profesionalak handik egin nahi dituzten gazte askori.

Prozesua bultzatzeko asmoz, Nafarroako Gobernuak despopulatzearen aurkako kanpaina bati ekin dio. Kanpaina horretan, zenbait pertsonak hori nola egin duten azaldu dute, eta laguntza, diru-laguntza eta baliabide erabilgarriei buruzko informazioa eman dute.

Nafarroako despopulatzeari buruzko azterketak

Landa-eremuko despopulatzea egungo eredu soziokulturalaren aldaketaren ondorio gisa sortutako demografia- eta lurralde-fenomeno bat da. Herrietan bizi diren eta lan egiten duten biztanleen galera horrek lurralde-oreka eteten du, eta eragin zuzena du natura- eta kultura-ondarearen zainketan eta mantentzean. 

Lurralde-antolamenduak eta hirigintzak, bere funtzio publikoarekin koherentzian, mehatxu horri erantzuteko irizpideak eta mekanismoak ezarri behar dituzte, eta landa-eremuko testuingurua eta eskala kontuan hartuko duten lege-xedapenak txertatu behar dituzte, behar izanez gero. 

Lurralde-oreka, garapen jasangarria eta udalerrietako eta herrietako biztanleria ahalik eta baldintza hoberenetan mantentzea ziurtatzeko, hainbat lan egin dira lurralde-antolamenduaren arloko ondorioak eta irizpideak edo gidalerroak ateratzeko.

1986ko «Pueblos deshabitados y en proceso de deshabitación de Navarra» (Nafarroako herri hustuak eta hustear daudenak) izeneko azterketan jasotako inbentarioaren eguneraketa

 

 

Nafarroako 24 udalerritako 80 monografia dira. Udalerri horiek hiru eremutan kokatuta daude nagusiki: Izko mendilerroaren hegaletan, Aoizko ingurunea (Areta mendiekin egiten du muga, eta Labia, Sanmigelbizkar, Artxuga eta Zarikieta mendilerroen inguruko udalerriak sartzen dira eremu horretan), Artzibar, Longida, Urraulgoiti, Urraulbeiti ibarrak eta Andia mendilerroko hegoaldeko herri batzuk, Iruñeko ipar-mendebaldean.

1986ko «Pueblos deshabitados y en proceso de deshabitación de Navarra» izeneko azterketan jasotako inbentarioaren eguneraketa. Azterketa horrek bi liburuki ditu, eta horien aurkibideak zehaztuko ditugu ondoren:

I. LIBURUKIA:

  1. Xedea
  2. Abiapuntua. 1986an egindako azterketa
  3. Lurralde-muga
  4. Hirigintza-muga
  5. Eguneratzean sartutako herriak. Metodologia
  6. Ikusitako egoeren azterketa.
  7. Inbentariatutako nukleoek 1986tik gaur egun arte izandako bilakaera. 
  8. Azken sintesia

 

  • I. ERANSKINA.  Monografien aurkibidea. Kokapenaren planoa.
  • II. ERANSKINA  Herrien taldekatzea, baldintzen arabera. Planoak 
  • III. ERANSKINA. Aztertutako herrien laburpen-taula  
  • IV. ERANSKINA.   Erreferentziako araudia. Informazio-iturriak  

 

II. LIBURUKIA: INBENTARIOAREN EGUNERAKETA. HERRIEN MONOGRAFIAK. 

 

Despopulatzeari buruzko azterketa: «Biztanleak Estellerriko Jurramendiko azpieskualdean eta Zangozako eta Erdialdeko eskualdeetan kokatzen lagunduko duten ekintza-ildoak, proiektuak eta baliabideak identifikatzea»

Azterketek biztanle-jaitsiera handiena izan duten Nafarroako eremuetan jartzen dute arreta (NUKFaren 2018ko otsaileko txostenaren eta beste txosten batzuen arabera): Zangozako eta Erdialdeko eskualdeak eta Jurramendiko azpieskualdea. 

Helburua honako hauek identifikatzea da: herriak husteko arrazoiak eta kausak; biztanleria bertan bizitzen jartzen lagundu duten ekimenak, proiektuak eta baliabideak, eta aukera bat izan daitezkeenak, eta jendea herrietan bizitzea edo lan egitea oztopatzen edo eragozten duten trabak. Azkenik, biztanleria kokatzen lagunduko zuten ekintza zehatzak zehaztea zen helburua.

Proposatutako ekintzek lurraldeak hautemandako eskaerak eta beharrak jasotzen dituzte eta laguntza teknikoek egin dituzte Nafarroako udalerrietan despopulatze-joera aldatuko duten jarduketa-politiken garapena bilduko duen jarduketa-planerako ekintza-ildo posible gisa.